ความเชื่อเรื่องการลดเฉพาะจุด

หลายคนอาจเคยคิดหรือเคยได้ยินคำแนะนำอย่าง

อยากลดไขมันให้ซิทอัพ, เล่นกล้ามท้องเยอะๆ

อยากลดเอวให้เล่น side bend

อยากลดท้องแขนให้บริหารไตรเซป

แต่ความเชื่อนี้ได้รับการพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์แล้วว่าไม่จริง

ผลโดยตรงของการเวทเทรนนิ่งคือการเสริมสร้างความแข็งแรงและพัฒนาขนาดของกล้ามเนื้อ

การเวทเทรนนิ่งนั้นเป็นการเพิ่มการทำงานของกล้ามเนื้อโดยให้กล้ามเนื้อต้องออกแรงต้าน นน ที่มากกว่ากิจกรรมปกติในชีวิตประจำวัน อย่างการลุกขึ้นยืนจากท่านั่งก็คล้ายๆ กับการ squat เพียงแต่การลุกนั่งในชีวิตประจำวันนั้นส่วนมากลุกแค่ครั้งเดียว (ต่อการลุกจากท่านั่ง) ในขณะที่การเวทเทรนนิ่งจะทำซ้ำๆ เป็นเซท (จะเซทละกี่ครั้งก็แล้วแต่เป้าหมาย) นอกจากนี้การลุกจากท่านั่งใช้ นน ตัวเป็นแรงต้านอย่างเดียว ในขณะที่เวทเทรนนิ่งจะมี นน ของลูกเหล็กเพิ่มเข้ามา

เมื่อกล้ามเนื้อต้องออกแรงมากขึ้นจึงเกิดการพัฒนาทั้งความแข็งแรงและขนาด นี่คือเป้าหมายหลักๆ โดยตรงของการเวทเทรนนิ่ง

ผลโดยอ้อมของการเวทเทรนนิ่งคือเพิ่มระดับการเผาผลาญและการใช้พลังงาน

เมื่อมีมวลกล้ามเนื้อเพิ่มมากขึ้นก็ทำให้ระดับการใช้พลังงานหลายๆ ส่วนเพิ่มมากขึ้น การที่จะลดไขมันได้นั้นต้องทำให้พลังงานที่ได้รับนั้นน้อยกว่าพลังงานที่ใช้ ( Cal in < Cal out) ดังนั้นการที่ระดับเผาผลาญเพิ่มขึ้น การใช้พลังงานเพิ่มขึ้นจะทำให้ Cal out เพิ่มมากขึ้น ซึ่งถ้าเพิ่มมากจนน้อยกว่า Cal in ก็จะทำให้ร่างกายต้องดึงพลังงานที่สะสมไว้มาใช้ นั้นก็ทำให้เกิดการลดไขมัน

การลดไขมันเฉพาะจุดไม่มีจริง

มีงานวิจัยที่ให้อาสาสมัครมาทดลองเพื่อดูว่าการลดเฉพาะจุดนั้นสามารถทำได้จริงหรือไม่ โดยให้ขาข้างนึงอยู่เฉยๆ ไม่ต้องบริหารอะไร (เป็นการควบคุมเปรียบเทียบ) ส่วนขาอีกข้างให้ใช้บริหารในท่า leg press ใน นน ที่เบาๆ เป็นจำนวน 960-1,200 ครั้ง โดยต้องบริหารขาข้างนี้สัปดาห์ละ 3 วัน

หลังจากการทดลองครบ 12 สัปดาห์ ทางผู้วิจัยก็ได้ทำการเปรียบเทียบมวลกล้ามเนื้อและปริมาณไขมัน

สังเกตได้ว่าปริมาณไขมันนั้นไม่ได้แตกต่างกันมาก ถ้าการลดเฉพาะจุดมีจริง ขาข้างที่บริหารก็ควรจะมีไขมันน้อยกว่า

นอกจากงานวิจัยนี้แล้วยังมีบทความเก่าๆ ที่พูดถึงการลดไขมันเฉพาะจุดซึ่งก็พบว่าไม่สามารถ
ลดได้เช่นกัน กับบทความ  Sit-up ท่ายอดฮิต พิชิตพุงได้จริงเหรอ?

โดยสรุปคือเราไม่สามารถบริหารเพื่อลดไขมันเฉพาะจุดได้ เราทำได้แค่บริหารกล้ามเนื้อซึ่งอาจจะช่วยให้มันดูกระชับขึ้นและไขมันอาจจะลดลงไปได้บ้างเล็กน้อย แต่การลดนั้นเราไม่สามารถกำหนดได้ว่าจะลดส่วนไหน การที่จะทำให้ดูลดไขมันได้มากจริงๆ เห็นผลชัดนั้นควรมาจากการปรับโปรแกรมอาหารและเพิ่มการคาร์ดิโอเพื่อให้พลังงานที่ได้รับนั้นน้อยกว่าพลังงานที่ใช้ไปจนทำให้ระดับไขมันสะสมในร่างกายค่อยๆ ลดลง

อ้างอิง

1. Ramírez-Campillo, et al., Journal of strength and conditioning research / National Strength & Conditioning Association 27, 2219